Oι εκτός δρόμου αναζητήσεις, εποχές δεν κοιτούν. Το καλοκαίρι έχουμε τις αμμουδιές, το χειμώνα τα βουνά και το χιόνι. Ό,τι και να διαλέξει κανείς σε οποιαδήποτε περίοδο του έτους, είναι πολύ πιθανό να το επισκεφθεί με αυτοκίνητο.
Συνήθως επιλέγεται κάποιο από τα δεκάδες SUV που κυκλοφορούν στην αγορά, δίχως φυσικά να λείπουν τα παραδοσιακά 4×4. Εάν, όμως, η οδήγηση είναι «τέχνη» στον πολιτισμό όπου όλα είναι στρωμένα με άσφαλτο, φαντάσου πόσο απαιτητική είναι η κίνηση μακριά από αυτή. Εμείς, σας παραθέτουμε παρακάτω βασικές συμβουλές κίνησης εκτός δρόμου σε διάφορες συνθήκες.
Μειώνουμε την πίεση των ελαστικών
Έχουμε μαζί μας τρόμπα, κομπρεσέρ ή παρακείμενο βενζινάδικο
Η μικρότερη πίεση στα ελαστικά, βέβαια, τα καθιστά πιο ευάλωτα στην υπερθέρμανση. Άρα και σε πιθανό κλατάρισμα. Κάτι που σημαίνει ότι για να κινηθούμε ασφαλώς στην άσφαλτο, θα πρέπει να επαναφέρουμε τις πιέσεις στα εργοστασιακά στάνταρ αμέσως μόλις ολοκληρώσουμε την εκτός δρόμου περιήγηση. Εάν δεν διαθέτουμε τρόμπα ή κομπρεσεράκι, φροντίζουμε να γνωρίζουμε ότι υπάρχει ανοιχτό βενζινάδικο κοντά στο σημείο που μας επαναφέρει στο οδόστρωμα, ώστε να συμπληρώσουμε αέρα.
Βάζουμε τα πάντα κάτω από τους τροχούς
Το δάπεδο είναι από τις πιο ευαίσθητες περιοχές που συναντάμε σε ένα αυτοκίνητο. Ακόμα κι όταν υπάρχουν προστατευτικές ποδιές εμπρός-πίσω, πολλά μηχανικά μέρη (όπως το σύστημα εξαγωγής, το μεσαίο διαφορικό/συνεκτικός συμπλέκτης, πλήμνες τροχών, ακραξόνια, κάρτερ κ.λπ.) δεν αποκλείεται να μένουν εκτεθειμένα.
Οπότε καλό είναι να βάζουμε τα εμπόδια (πέτρες, κομμένα κλαδιά κ.λπ.) κάτω από τους τροχούς και όχι την κοιλιά. Έχουμε, βέβαια, τα μάτια μας «δεκατέσσερα» για αιχμηρά αντικείμενα που μπορούν να κόψουν τα ελαστικά.
Δεν ξεχνάμε να πλύνουμε το αυτοκίνητο από κάτω μετά την περιήγησή μας σε χιονισμένες περιοχές, καθώς το αλάτι που χρησιμοποιείται για τον καθαρισμό των δρόμων κολλάει στο πάτωμα και αν αφεθεί εκεί δεν αποκλείεται να προκαλέσει διάβρωση. Το ίδιο ισχύει και για την λάσπη, η οποία ξεραίνεται και μένει κολλημένη.
Αποφεύγουμε τις ροδιές
Εκτιμούμε με το μάτι το βάθος των ροδιών, ωστόσο η ενδεδειγμένη επιλογή είναι μην πατήσουμε σε αυτές, προκειμένου να μην βρει η κοιλιά του αμαξώματος. Σε περίπτωση που αυτό συμβεί δεν έχουμε να αντιμετωπίσουμε μόνο την ταλαιπωρία του ξεκολλήματος, αλλά και τον μεγάλο κίνδυνο να κάνουμε ζημιά στο αυτοκίνητό μας.
Κίνηση σε άμμο και σαθρά εδάφη
Στην άμμο φροντίζουμε πάντα να ξεκινάμε με τους τροχούς στην ευθεία, ώστε να μην επιβαρύνεται με αυξημένες τριβές το σύστημα διεύθυνσης. Για να σταματήσουμε, πατάμε τον συμπλέκτη και αφήνουμε το αυτοκίνητο να ρολάρει μέχρι να σταματήσει. Χρησιμοποιούμε ελάχιστα το φρένο και τον κινητήρα για να επιβραδύνουμε, ώστε να «χαλάσουμε» όσο το δυνατόν λιγότερο την άμμο και να σταματήσουμε χωρίς να θάψουμε τους τροχούς. Επιδιώκουμε να σταματάμε σε κατηφορικό ή τουλάχιστον επίπεδο έδαφος, ώστε αργότερα να ξεκινάμε ευκολότερα. Επίσης, στρίβουμε «ανοιχτά», επεκτείνοντας τον κύκλο στροφής και μειώνοντας τις πιθανότητες κολλήματος.
Πάτημα στο χιόνι
Από τις μεγαλύτερες παγίδες που μπορεί να αντιμετωπίσει ένας οδηγός μέσα στο καταχείμωνο. Μπορεί να φαντάζει κίνηση εκτός λογικής να προτιμήσει κάποιος το παχύ χιόνι από ένα φαινομενικά «στρωμένο» μονοπάτι, ωστόσο οι ροδιές στους χιονισμένους δρόμους κρύβουν πάγο και μπορεί να προκαλέσουν γλίστρημα σε χρόνο μηδέν.
Επίσης αναντίρρητο προαπαιτούμενο πριν κινηθούμε σε δυσμενείς καιρικές συνθήκες: τοποθετούμε χιονολάστιχα και έχουμε τις αντιολισθητικές αλυσίδες. Τετρακίνηση και ηλεκτρονικά είναι χρησιμότατα μεν, αλλά όχι πανάκεια.
Χρησιμοποιούμε τα «όπλα» του αυτοκινήτου
Ακόμα και τα δικίνητα SUV βέβαια διαθέτουν προγράμματα λειτουργίας. Για παράδειγμα το Sand για κίνηση σε άμμο, το Mud για λάσπη, το Gravel για χώμα, το Snow για χιόνι. Στα τετρακίνητα κάνουμε το ίδιο, ενεργοποιώντας παράλληλα τυχόν «κοντές» σχέσεις και κλειδώματα διαφορικών. Θυμόμαστε να τα απενεργοποιήσουμε όταν επανέλθουμε στην άσφαλτο, ώστε να μην ταλαιπωρούμε την μετάδοση.
Στις κατηφόρες με ταχύτητα
Το φρένο γενικά θέλει ιδιαίτερα «βελούδινη» προσέγγιση εκτός δρόμου, καθώς το γλίστρημα καραδοκεί. Δεν αφήνουμε το αυτοκίνητο να αναπτύξει ταχύτητα. Βάζουμε 1η (ή 2α στις πιο ομαλές κατωφέρειες) και αφήνουμε τον κινητήρα να ρεγουλάρει την φόρα, με λίγες και μετρημένες εντολές στο πεντάλ του φρένου. Αν πάλι το αυτοκίνητο εφοδιάζεται με σύστημα ελέγχου κατάβασης (Hill Descent Control) ακόμη καλύτερα.
Ελέγχουμε το βάθος και την ορμή των ποταμιών
Με μία βέργα ή ένα κλαδί τσεκάρουμε το βάθος του ποταμιού που θέλουμε να διασχίσουμε. Αποφεύγουμε αυστηρά τις μεγάλες αποστάσεις από όχθη σε όχθη, καθώς μπορεί να είναι ρηχά εκεί που ελέγχουμε και να βαθαίνει απότομα προς το μέσο, με ό,τι αυτό συνεπάγεται στις πιθανότητες κολλήματος. Επίσης, αν και είναι αυτονόητο, δεν κάνουμε το αστείο να διασχίσουμε ποτάμι που «φουσκώνει»-κι ας οδηγούμε Hummer H1.
Γνωρίζουμε το αυτοκίνητό μας
Μιλώντας για μοντέλα, άλλο βεληνεκές διαθέτει ένα Toyota Land Cruiser, άλλο ένα RAV4. Δεν κινούμαστε στα όρια των δυνατοτήτων του αυτοκινήτου μας. Για αναψυχή είμαστε, όχι για Camel Trophy. Δεν υπερεκτιμούμε τα προσόντα του οχήματος. Δεν επιχειρούμε να ανέβουμε έντονες ανηφόρες, ή να περάσουμε μέσα από μεγάλες εδαφικές ανωμαλίες.
Σεβόμαστε την φύση, για να μας σεβαστεί